خواستن توانستن است

سوسا وب تولز - ابزار رایگان وبلاگ

خواستن توانستن است

گر خواهی توانی

نقش اینترنت

امروزه فناوري اطلاعات به مدد فناوري ارتباطات فراگيرشده و جهان را دگرگون ساخته است. گسترش ارتباطات و تكنولوژي رايانه‌اي با همگرايي و وحدت اين دو فرايند پرتكاپو و پويا شتابي مضاعف يافته و جامعه اطلاعاتي حاصل اين همراهي است.
مهم‌ترين تغييراتي كه اين فناوري در جهان بوجود آورده، بوسيله مارشال مك لوهان در يك عبارت خلاصه شده است و آن "تبديل جهان به يك دهكده جهاني" است. بدين معنا كه مردم نقاط مختلف در كشورهاي سراسر كره زمين به مثابه ساكنان يك دهكده امكان برقراري ارتباط با يكديگر و اطلاع از اخبار و رويدادهاي جهاني را دارند.

پيشرفت‌هاي حاصله در فناوري‌هاي ارتباطاتي و تكنولوژي‌هاي مخابراتي در تقاطع خود يك فرايند كلان آفريد كه از دل آن پديده‌اي محيرالعقول بنام اينترنت بوجود آمد. ظهور اينترنت به عنوان يك ابزار جديد سريع و ارزان ارتباطي عرصه‌هاي مختلف زندگي بشر را دچار دگرگوني كرد و از بسياري جهات معنا و مفهوم جديدي به ابعاد آن بخشيد. اينترنت با درنورديدن فاصله‌هاي زماني و مكاني جهان را براي همه به عرصه حضور تبديل كرد.
با اين مقدمه امروزه نقش اينترنت در زندگي اجتماعي و در عرصه‌هاي علمي و فني، انكارناپذير بوده و در برنامه‌ريزي‌هاي توسعه اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي جايگاه ويژه‌اي به فناوري اطلاعات و ارتباطات داده مي‌شود، استفاده از تكنولوژي ارتباطات و اطلاعات و در راس آن اينترنت، موجب كاهش فاصله طبقاتي شده و در فضاي مجازي پايگاه اجتماعي جديد به كاربران اعطا مي‌كند و حتي تفاوت‌هاي جنسيتي را نيز كاهش مي‌دهد(مرتن و لازارسفلد). افزايش توانايي اعمال قدرت (تيم جردن) ، همگن‌سازي سليقه‌ها، نزديكي خواست‌ها و انتظارات افراد (ژان كازنو)، افزايش مشاركت اجتماعي (ژان استوتزل)، گذران اوقات فراغت و ورود مفاهيم جديد در زندگي روزمره (دانيل بل)، امكان برقراري سريع ارتباط، اطلاع از اخبار و رويدادهاي جهاني (مك لوهان )، تبادل فرهنگي، دستيابي سريع به يافته هاي علمي جديد، كاهش هزينه هاي ارتباطي ،آزادي در تبادل اطلاعات ، افزايش ميزان آگاهي عمومي و ... از مزاياي عمده و كاركردهاي قابل توجه گسترش استفاده از ارتباطات اينترنتي بشمار ميروند.

آمار و ارقام نشان مي‌دهد كه طي چند سال اخير تعداد استفاده كنندگان از شبكه اينترنت در كشورهاي مختلف كسترش فوق‌العاده‌اي يافته بطوريكه اين رقم در سه سال اخير در تركيه به بيش از10 برابر يعني حدود 5 ميليون نفر رسيده است. همين آمار نشان مي‌دهد كه ايران از نظر ميزان بهره‌مندي از اينترنت در بين178 كشور جهان رتبه هشتاد و هفتم را دارد كه بر اساس طبقه‌بندي اتحاديه جهاني مخابرات جزو كشورهاي متوسط بشمار مي‌رود.

بر اين اساس به برخي از نتايج مطالعاتي كه در ارتباط با جايگاه اينترنت در زندگي و گسترش آن در جامعه انجام گرفته اشاره مي‌گردد:
- تحقيقي توسط سميه كارگرنژاد (1383) در ميان دانشجويان پزشكي اروميه به روش پيمايشي انجام گرفته است. نتايج اين تحقيق نشان مي‌دهد كه 4/56 درصد دانشجويان با اينترنت آشنايي ندارند و يا اصلاّ كار نمي‌كنند و حدود 4/54 درصد را دختران شامل مي‌شوند و 3/26 درصد از دانشجويان داراي كامبيوتر شخصي هستند.
- تحقيق ديگر كه توسط سازمان ملي جوانان انجام گرفته نشان مي‌دهد كه تعداد كاربران اينترنتي در ايران در سال 1381 حدود 2/3 ميليون نفر مي‌باشد كه پيش‌بيني مي‌شود اين تعداد با توجه به افزايش نفوذ اينترنت در ايران به 15 ميليون نفر برسد. براساس نتايج اين مطالعه بيش از 35 درصد استفاده كنندگان از اينترنت را قشر جوان تشكيل مي‌دهند و ميانگين وقت صرف شده براي استفاده اينترنت 52 دقيقه در هفته بوده است.
- مطالعه‌اي ديگر توسط خانم تهمينه شاوردي پژوهشگر پژوهشكده علوم انساني جهاد دانشگاهي با عنوان بررسي ميزان و نحوه استفاده از اينترنت در ميان دانش‌آموزان دبيرستاني شهر تهران انجام گرفته است. بر اساس نتايج اوليه اين بررسي به طور متوسط 200 كاربر به طور شبانه‌روزي در اتاق گفت‌وگو حضور دارند. اهداف اين مطالعه آگاهي به ويژگي‌هاي فردي-اجتماعي و خانوادگي كاربران اينترنت ميزان و زمان استفاده كاربران اينترنت نحوه استفاده كاربران اينترنت و ميزان وابستگي به اينترنت در ميان كاربران مي‌باشند كه به روش پيمايشي با استفاده از برسشنامه صورت مي‌گيرد و تعداد نمونه آن 240 نفر است .
- مطالعه‌اي ديگر در كشور تركيه نشان مي‌دهد كه تعداد استفاده كنندگان از اينترنت در تركيه طي دوره 2002-1999 ميلادي از450 هزار نفر به 9/4 ميليون نفر افزايش يافته است و حدود 7درصد جمعيت تركيه از اينترنت استفاده مي كنند ميزان رايانه‌هاي شخصي در دست مردم 45در هزار و بيشتر استفاده كنندگان را جوانان و 73 درصد را مردان تشكيل مي‌دهند.

همانطور كه ملاحظه گرديد اينترنت امروزه مي‌رود كه جايگاه ويژه‌اي در ساختار زندگي خانواده‌ها پيدا كند و كامپيوتر بعنوان تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات همانند تلويزيون بعنوان يك وسيله اما با كاركردي متفاوت‌تر، متنوع‌تر و تخصصي‌تر وارد خانه شده و عرصه زندگي اجتماعي را دچار تغيير و تحول نموده و روابط اجتماعي جديدي با ويژگي‌هاي نوين در جامعه حاكم مي‌سازد.
در كشور ما نيز در چند سال اخير استفاده از اينترنت گسترش چشمگيري يافته و هم اكنون در بسياري از خانواده‌ها، سازمان‌ها و شركت‌هاي خصوصي در دسترس عمومي قرار گرفته و مورد استفاده قرار مي‌گيرد. طي5-4 سال اخير تعداد موسسات ارائه دهنده خدمات اينترنتي افزايش قابل توجهي داشته و به بيش از15 برابر رسيده است. كافي‌نت‌ها در نقاط مختلف شهر توسعه يافته و روز بروز توسعه مي‌يابند و جوانان بخشي از نيازهاي ارتباطي خود را از طريق كافي‌نت‌ها برآورده مي‌كنند. در بسياري از خانواده‌ها كامپيوتر مورد استفاده قرار مي‌گيرد و بسياري ديگر به جهت ضرورتي كه بوجود آمده در صدد تهيه آن هستند.

با در نظر گرفتن اهميت اينترنت و استفاده از آن در زندگي امروز و ورود آن به خانه‌ها و با توجه به نيازي كه در عرصه زندگي اجتماعي بوجود آمده، ميزان آگاهي مردم از اينترنت وكاركردهاي آن و همچنين نگرش‌ها و تمايلات و سوگيري‌ها در مورد اينترنت بعنوان مسائل اساسي در جامعه شهري بشمار مي‌روند كه اين سوگيري‌ها و نگرش‌ها با توجه به ويژگي‌هاي فرهنگي حاكم بر جامعه ما، قابل تامل به نظر مي‌رسد.